کلیسای سورپ گئورگ

کلیسای سورپ گئورگ یا کلیسای گئورگ مقدس، تهران مربوط به اواخر دوره صفویاست و در تهران، خیابان وحدت اسلامی، بازارچه قوام الدوله واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ تیر ۱۳۵۷ با شمارهٔ ثبت ۱۶۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

  این مجموعه در محلهٔ چهار سو واقع شده است. این بنا در ابتدا برای زنان بود که نام گذاریسورپ کاتارینه را نیز توجیه می‌کند. در واقع این تنها بنای مذهبی در این منطقه است که به کاترین مقدس (مریم مقدس) تقدیم شده است. این بنا در سال ۱۶۲۳ میلادی و با حمایت‌های مالی خواجه یقیازار لازاروف ساخته شد.

 امروزه نما و ظاهر اولیهٔ بنا به کلی تغییر یافته است. برای مثال از سی و سه اتاق راهبه‌ها تنها پنج اتاق باقی‌مانده است؛ که در ضلع شمالی حیاط واقع شده‌اند. نقاشی‌های دیواری با رنگ‌های بسیار زیبای یکی از اتاق‌ها نشان از پرمایه بودن و غنای زندگی راهبان صومعهٔ کاتارینهٔ مقدس است.چند دهه پیش و طی تعریض خیابان بخش عظیمی از حیاط آن از بین رفت. دو ورودی آن که به حیاطی منتهی می‌شوند،امروزه پایین‌تر از سطح خیابان قرار گرفته است. ورودی کوچکتر در کنار اتاق‌ها واقع شده است، در حالی که ورودی اصلی با برجناقوس در ضلع غربی قرار دارد. یکتالارغذا خوری با ساختاری ساده در گوشهٔ جنوب غربی حیاط به چشم می‌خورد. جلو و چسبیده به آن نیز ساختمانی وجود دارد که در آغاز قرن بیستم به عنوانی دانشسرای دختران مورد استفاده قرار می‌گرفت و امروزه به دفتر کار تبدیل شده است. ساختمان کلیسااز تک دالانی تشکیل شده است که زیر گنبدی قرار گرفته است که یک طرف آن روی نیم ستونهای عظیم قرار دارد و طرف دیگرش روی دیوارهایی کهمحراب پنج ضلعی کلیسا را از سمت مشرق با دو نیایشگاه در گوشه‌های آن محدود می‌سازد. روشنایی از طریق روزنه‌ها و دریچه‌های بزرگی در ساقهٔ هشت ضلعی گنبد، و از راه پنجره‌هایی در محراب و دو 'نیایشگاه واقع در گوشه ها، تامین می‌شود. فضای داخلی را با آجر ساخته‌اند و کلیسا با کاه گل اندود شده است. ففضای داخلی نیز با نقاشی‌های دیواری مختلف و چهره‌نگاری‌هایی روی دیوار تزیین گردیده است