برج نوش یا قصر نوشین

«برج نوش» یا «قصر نوشین» از بناهای ساخته‌شده در باغی وسیع در تهران قدیم بود که به دستور فتحعلی‌شاه، دومین سلطنت‌گر قاجار در خیابان سوم اسفند (خیابان سرگرد فخایی) ساخته شد. باغی که این برج در میانش بنا نهاده شده بود از یک‌سو به خیابان علاء‌الدوله (فردوسی) و از سوی دیگر به چهارراه عزیزخان می‌رسید. این برج تا اوایل سلطنت پهلوی اول همچنان در جنوب‌غربی بانک ملی پابرجا بود اما بعدها عمارت و باغ را خراب کردند و عمارت بانک ملی به صورت بزرگ‌تر را جانشینش کردند. از آنجا که هیچ تصویری ازاین قصر در دست نیست در مورد معماری بنای آن فقط باید به گفته مهدی‌قلی‌خان هدایت (مخبرالسلطنه) نخست‌وزیر رضاخان، اکتفا کرد که نمای بیرونی قصر نوش از کاشی پوشیده شده بود. 

وجه تسمیه قصر نوش
وجه تسمیه این قصر به برج نوش به یکی از 700 زن فتحعلی‌شاه بازمی‌گردد. آغامحمدخان قاجار به هنگام تاسیس سلسله قاجار، بدرخان زند را کور کرد و از آنجا که بدرخان، دختری زیبا به نام نوش‌آفرین داشت، فتحعلی‌شاه قاجار نتوانست از روی زیبای این دختر دل برکند و سرانجام با دختر دشمن خود ازدواج کرد و دستور داد تا در باغی وسیع قصری برای سوگلی خود بسازند و نام آن قصر را به نام برج نوش، به ورد زبان‌ها انداخت. علاقه این شاه به نوش‌آفرین خانم تا حدی بود که پس از شکست از روس‌ها و واگذاری قفقاز به آنها، در طی نامه‌ای از پسر سی‌وچهارم خود خواست که نوش‌آفرین را با خود به مرزایران و روس آورد. پس از مرگ فتحعلی‌شاه، نوش‌آفرین را از قصر بیرون انداختند و حسین‌علی میرزا ملقب به فرمانفرما که مدعی سلطنت بود، دستگیر و به تهران فرستاده شد. حسین‌علی میرزا در تهران به دستور عمویش، محمدشاه در برج نوش زندانی شد تا اینکه مدتی بعد با بیماری وبا درگذشت.