آثار تمدن 3000 ساله در تپه های قیطریه

تهران شهری که انتظار نمیرود بیش از 200 سال قدمت داشته باشد دارای پیشینه ای به قدمت 3200 سال است یعنی 3000 سال بیش از آنچه که انتظار میرود.
از روزی که آغا محمد خان قاجار در اول فروردین سال 1200 هجری قمری تهران را بعنوان پایتخت انتخاب کرد چیزی نزدیک به 230 سال میگذرد و تمام تاریخ رسمی این شهر مرتبط به این 230 سال گذشته است البته اگر حصار و بارو و دروازه های تهران را که توسط شاه طهماسب صفوی بنا شده است در نظر بگیریم حداکثر قدمت این شهر 470 سال است .
البته شهرری و ورامین و منطقه فیروز بهرام و تپه مافین آباد از مناطق باستانی اطراف تهران میباشند . اما خود تهران نیز تمدنی را در خود جای داده که بیش از 3000 سال قدمت دارد

  مردمان تهران باستان، کارشان دامداری بود و مخترعان سفال‌های منحصر به فردی بودند که سخت و سبک بود و در دماهای بالا نمی‌شکست. از کاوش‌های باستان‌شناسی در تهران، زمان زیادی نمی‌گذرد و تا همین چند سال پیش در خاک‌برداری‌های خانه‌های قیطریه سفال‌های تهران باستان از چنگک لودرها پایین می‌ریختند.

چه سرنخ‌های باستانی که گم نشد و چه تپه‌هایی که به آجر ساختمانی تبدیل نشدند. اگر بخواهیم کمی احساسات به خرج بدهیم، باید به تهرانی‌ها توصیه کنیم پشت ترافیک یا سر چهارراه‌ها بوق نزنند، مبادا خواب مردگان چند هزار ساله آشفته شود.
محوطه باستانی تهران از تپه‌های قیطریه، دروس، پل‌رومی، بوستان پنجم و پاسداران تشکیل شده
خاک تپه‌های کهریزک برعکس قیطریه بسیار مرغوب و مناسب سفال‌گری بوده. در کاوش‌های این منطقه نشانه‌هایی از کوره‌های سفال‌پزی و چرخ سفال‌گری به دست آمده که نشان می‌دهد سفال‌های تهران باستان از آن‌جا تهیه می‌شده. احتمالا سازندگان این سفال‌ها زنان بوده‌اند و مردها کارشان دامداری بوده.
سابقة تاریخی تهران از نظر زمانی در ادامة شهرری است و از لحاظ مکانی بخشی از آن به حساب می‌آید. زندگی اولین افرادی که در قیطریه زندگی می‌کردند، شبیه کسانی است که چند هزار سال قبل در چشمه علی به سر می‌بردند.
بیشترین آثار به دست آمده از تهران باستان در تپه‌های قیطریه کشف شده. جالب این‌جاست که میراث و اشیای پیدا شده در این تپه‌ها از همة تپه‌های باستانی ایران بیشتر است. تپه‌های قیطریه در شمال تهران و در دامنه رشته کوه‌های البرز قرار گرفته‌اند.
مساحت کاوش‌های باستان‌شناسی در قیطریه حدود پنج هزار متر مربع است و حدود 350 گور در آن‌جا پیدا شده. تا به حال دو هزار و پانصد ظرف سفالی و انواع آلات و ابزار برنزی و زیورآلات از آن‌جا به دست آمده.
باستان‌شناسان از بررسی‌های انجام شده در محوطه مقابل دیوار شرقی پارک قیطریه (که در آن زمان محل دپوی زباله شهرداری وقت بود)، به این نتیجه رسیدند که تهرانی‌های باستان از اختلاف سطح صخره‌های طبیعی منطقه برای زدن خیمه و خرگاه استفاده می‌کرده‌اند. آن‌ها به روش آبا و اجدادی‌شان زندگی شبانی داشتند و دامدار بودند.
سال‌ها پیش نیز بطور اتفاقی در تپه‌های عباس‌آباد تعدادی سفال کشف شد و چند سال پیش هم در اثر لوله‌کشی، گورستانی دیگر از صاحبان همین سفال‌ها در پل رومی پیدا شد. این اکتشافات به خاطر قرار گرفتن در محدودة خانه‌ای مسکونی، به نتیجة درستی نرسید. احتمالا این گورستان، ادامه گورهای قیطریه است.
کاوش‌های تپه قیطریه را باستان‌شناسان ایرانی انجام داده‌اند و با وجود اهمیت زیاد و حجم بالای آثار به دست آمده، متأسفانه اطلاعات مفیدی از آن‌ها در آرشیو میراث فرهنگی استان تهران وجود ندارد

در گورهای باستانی تپه قیطریه، جسد به شکل جنینی و کنار ابزارآلات زندگی روزمره خاک شده است . اگر به پارک قیطریه بروید، می‌بینید درخت‌های کهن در آن‌جا فقط تا پایین تپه ادامه پیدا کرده‌اند. دلیلش این است که آن‌جا غیر قابل کشت است و به همین خاطر هم در دوران باستان، قبرستان بوده
گورها و قوری لک لکی و خنجر مفرغی با قدمت 3000 سال مربوط به آثار مکشوفه در تپه قیطریه میباشد و جام سفالی که خلاقانه هم ساخته شده است شصت سال پیش بطور اتفاقی در منطقه دروس کشف گردید.